شاخص DEPPI در هفته گذشته با ۳۸/ ۴ درصد رشد روبه‌رو شد که بزرگ‌ترين رشد قيمت هفتگي از هفته منتهي به ۹ خردادماه سال‌جاري تاکنون است. اين رشد قيمت‌ها البته اغلب بر پايه افزايش قيمت‌هاي پايه در بورس‌کالا رقم خورده است ولي مي‌توان گفت که بزرگ‌ترين رشد هفتگي در ۶ ماه اخير به ثبت رسيده که قابل‌توجه است. همين سيگنال اثرگذاري خود را بر قيمت‌هاي بازار آزاد نشان خواهد داد ولي دلايل آن بايد با دقت مورد بررسي قرار بگيرد. افزايش قيمت‌هاي پايه با دو اهرم مهم يعني رشد قيمت نيمايي ارز و ديگري رشد قيمت‌هاي جهاني دليل اصلي اين رشد DEPPI بوده است. در هفته‌هاي گذشته چندين‌بار قيمت‌هاي پايه بدون احتساب قيمت جهاني يا با تاثيرگذاري کمتر آن مورد محاسبه قرار گرفته بود که منطقي است زيرا در روزهاي پاياني سال گذشته ميلادي يا روزهاي آغازين سال‌جاري اعلام نرخ در بازارهاي جهاني با اما و اگرهاي فراواني روبه‌رو بود و پتانسيل رشد قيمت‌هاي جهاني در نرخ‌هاي پايه با قدرت بالاتري در هفته گذشته به ثبت رسيد. در کنار آن شاهد رشد ۵۳/ ۲ درصدي قيمت نيمايي دلار مورد محاسبه در نرخ‌هاي پايه هستيم که بيشترين رشد نرخ هفتگي را از هفته منتهي به ۱۷ خردادماه تاکنون رقم زده است و به بالاي ۱۱هزار و ۷۰۰ تومان رسيد. اين يعني قيمت نيمايي ارز مورد محاسبه در نرخ‌هاي پايه در رکورد چند ماه اخير قرار گرفته است که خود يک سيگنال بسيار مهم براي حمايت از رشد قيمت‌هاي پايه به‌شمار مي‌رود. موارد فوق همگي دلايل رشد DEPPI در هفته گذشته بود و هيچ بعيد نيست که اين روند افزايشي اثرگذاري خود را بر قيمت‌هاي معاملاتي در بازار آزاد نيز برجا بگذارد. در هفته گذشته DEPPI به ۱۰ هزار و ۳۲۱تومان رسيد که بالاترين رقم ثبت شده از هفته منتهي به ۳۰ مردادماه تاکنون به‌شمار مي‌رود. البته ادعاي رشد قيمت‌ها در بازار آزاد به دليل افزايش نرخ در بورس‌کالا چندان غيرمنطقي نيست ولي به بررسي‌هاي دقيق‌تري از مسير عرضه و تقاضا نياز دارد.
تعادل معاملات در بازار پليمرها
هفته گذشته دوره آرامي در بازار پليمرهاي بورس‌کالا بود، گويي داده‌هاي جانبي بر اين بازار اثرگذاري برجسته‌اي نداشته‌اند و حتي بازار به‌خوبي با تکانه‌هاي قيمتي ناشي از نوسان قيمت‌هاي پايه پليمرها کنار آمد. اين مطلب را بايد مهم ارزيابي کرد زيرا مي‌تواند نشانه‌اي از رونق قدرتمند و بنيادين در بازار پليمرها به‌شمار رود که آينده روشني را براي آن ترسيم مي‌کند.شايد مهم‌ترين رخداد هفته گذشته را بتوان افزايش مطلوب حجم عرضه پليمرها در بورس‌کالا به‌شمار آورد که با رشد ۸ درصدي روبه‌رو شد. در هفته قبل جمعا ۹۵ هزار و ۸۱۰ تن از انواع پليمرها در بورس‌کالا عرضه شدند که بيشترين عرضه هفتگي در سال‌جاري به‌شمار رفته و همچنين بالاترين عرضه ثبت شده از هفته منتهي به ۲۴ اسفندماه سال گذشته تاکنون بوده است. اين رقم از آنجا بسيار اهميت دارد که هميشه اوج عرضه‌ها در روزهاي پاياني سال و دقيق‌تر اواسط و اواخر اسفندماه به ثبت مي‌رسد ولي اين رکورد در دي‌ماه تجربه شده است. اين داده خود نشان مي‌دهد که عرضه‌هاي موجود يک رکورد تاريخي براي بورس‌کالاست و بستر مهمي براي رونق توليد در صنايع تکميلي به‌شمار خواهد رفت، گويي عرضه‌کنندگان نيز افزايش عرضه در بازار داخلي را به بازارهاي صادراتي ترجيح داده‌اند. از سوي ديگر ميل به رشد قيمت‌ها تاکنون مولفه مهمي براي رونق خريد در بورس‌کالا بوده اگرچه اين احتمال وجود دارد که قيمت‌هاي پايه از شتاب رشد نرخ روزهاي گذشته خود فاصله بگيرند. هنوز دلار نيمايي را نمي‌توان کاهشي ارزيابي کرد ولي در مورد قيمت‌هاي جهاني پليمرها اظهارنظر اندکي دشوار است زيرا بهاي نفت‌خام و نفتا نزولي شده ولي پليمرها با اما و اگرهاي تامين و حمل‌ونقل روبه‌رو هستند که در گذشته به آنها پرداختيم.
به‌جز بحث عرضه‌ها و قيمت‌هاي پيشنهادي ميزان تقاضا و حجم معاملات از مهم‌ترين سيگنال‌هاي بازار پليمرها در هفته گذشته بود. در هفته گذشته با رشد عرضه‌ها، شاهد افزايش حجم تقاضا بوديم اگرچه رشد تقاضا چندان هم برجسته نبود و به ۷۶/ ۰ درصد محدود شد. به‌صورت دقيق‌تر حجم تقاضا در هفته گذشته رقمي نزديک به ۱۱۱ هزار و ۱۷۰ تن بود که از متوسط نيمه اول سال‌جاري و رقمي کمتر از ۷۶ هزار تن، بالاتر بوده و نشانه‌اي مهم براي رونق در اين بازار است. همچنين حجم معاملات پليمرها در هفته گذشته با رشد ناچيز ۳۳/ ۰ درصدي همراه شد و به ۷۲هزار و ۸۰۰ تن رسيد که هم از متوسط نيمه نخست سال‌جاري و هم از متوسط سال گذشته بالاتر است. در هفته قبل به‌رغم بالابودن جدي عرضه‌ها در بورس‌کالا؛ نسبت تقاضا به عرضه‌ها ۱۶/ ۱ برابر بود که يک رقم برجسته به‌شمار رفته و همچنين از برتري تقاضاي کل بر عرضه‌هاي مرسوم حکايت دارد. همچنين ۷۶ درصد عرضه‌ها مورد دادوستد قرار گرفته که از متوسط معاملاتي نيمه اول سال‌جاري يعني رقم ۷/ ۶۷ درصد هم بالاتر است. اين موارد نشان مي‌دهد بازار در فاز رونق قرار دارد و اين رونق مي‌تواند تداوم داشته باشد.
البته چيزي که بيش از همه فکر فعالان بازار را به خود معطوف کرده دورنماي قيمت‌ها در بازار آزاد و البته بورس‌کالاست. در گزارش‌هاي پيشين بارها و بارها عنوان کرديم که گمانه‌زني‌ها از دورنماي قيمت‌هاي پايه در بورس‌کالا چيزي بيش از اظهارنظر نيست و بايد تا زمان اعلام رسمي قيمت‌ها منتظر بود. اين ويژگي را بايد در نظر گرفت اما در کنار آن هيچ قطعيتي براي کاهش قيمت‌هاي پايه در بورس‌کالا وجود ندارد و شاهد سقوط آزاد قيمت نيمايي ارز هم نيستيم و در بازارهاي جهاني هم افت قيمت پليمرها از کاهش بهاي نفت‌خام به‌صورت مستقيم و در کوتاه‌مدت تبعيت نمي‌کند. البته روند افزايشي قيمت‌هاي جهاني در هفته‌هاي اخير نياز به يک اصلاح و استراحت دارد ولي در مورد زمان آن به صراحت نمي‌توان اظهارنظر کرد.از سوي ديگر حجم متعادل معاملات در هفته‌هاي اخير نشانه مهمي براي بالابودن موجودي انبارهاست بنابراين پتانسيل تغيير سريع در بازار را نمي‌توان مطرح کرد اگرچه باز هم قيمت‌هاي پايه در بورس‌کالاست که جريان نهايي نرخ را تعيين خواهد کرد. از سوي ديگر با کاهش قيمت آزاد ارز جو رواني خريد نيز تعديل خواهد شد که در صورت رشد قيمت‌هاي پايه نيز شتاب رشد نرخ بزرگي را در بازار آزاد شاهد نخواهيم بود. به‌نظر مي‌رسد تعادل نسبي در بازار ساده‌ترين مسير پيش‌روي بازار در هفته جاري باشد آن‌هم در شرايطي که اگر حجم عرضه‌ها باز هم در بورس‌کالا گسترده باشد، پتانسيل تغذيه کافي بازار را در بر خواهد داشت.تجميع اين موارد به معني آرامش نسبي در بازار است اگرچه نمي‌توان به صراحت از عدم رشد قيمت‌ها يا افت نرخ در آينده صحبت کرد. بازارهاي کالايي و همچنين بازار پليمرها روزهاي پيچيده‌اي را پشت سر گذاشته‌اند و بعد از هر دوره‌اي از بحران، اظهارنظر در مورد دورنماي آن چندان ساده نيست و براي بررسي دقيق‌تر بازار شايد به يکي دو روز زمان نياز باشد. اين درحالي است که بازار پليمرها به نسبت ساير بازارهاي کالايي از يک آرامش نسبي برخوردار بوده و مي‌تواند يک داده مثبت براي اين بازار به‌شمار رود که البته در آينده نيز پتانسيل تداوم اين شرايط وجود خواهد داشت.
عقبگرد معاملاتي در بازار شيميايي‌ها
بر خلاف بازار پليمرها، حجم دادوستد در بازار ترکيبات شيميايي بورس‌کالا در هفته گذشته کاهشي بود که يک داده مهم به‌شمار مي‌رود اگرچه دليل اصلي کاهش معاملات را بايد در افت عرضه و تقاضا جست‌وجو کرد. در هفته گذشته شاهد افت ۲۳/ ۱۰۳ درصدي عرضه ترکيبات شيميايي در بورس‌کالا بوديم که در برابر اين سيگنال، حجم تقاضا نيز ۳۵/ ۹ درصد کاهش يافت. اين رفتار در نهايت به افت ۹۳/ ۱۶ درصدي حجم معاملات منتهي شد که يک افت بزرگ به‌شمار مي‌رود. کاهش حجم معاملات هفتگي بزرگ‌ترين افت حجم معاملات در ۱۱ هفته اخير بود که موجب شد حجم دادوستد ترکيبات شيميايي به کمترين رقم در ۹ هفته اخير برسد. البته هنوز آمارهاي موجود از ورود بازار شيميايي‌ها به فاز رکود حکايت ندارد و حجم عرضه و تقاضا و همچنين حجم معاملات ترکيبات شيميايي بالاتر از متوسط نيمه نخست سال‌جاري است که نشان مي‌دهد به‌رغم يک عقب‌نشيني مهم، اما اين بازار هنوز در فاز رونق قرار دارد. با توجه به شرايط موجود پتانسيل رشد عرضه‌ها و افزايش حجم معاملات در هفته جاري را مي‌توان در نظر گرفت.