هجوم دوباره معامله‌گران اين نويد را مي‌دهد که نماگر سهام مي‌تواند نه تنها رکوردهاي پيشين خود را پس بگيرد، بلکه ابرکانال ۴۰۰ هزار واحدي را نيز درصورت عدم بروز ريسکي غيرمنتظره فتح کند. بررسي‌ها نشان مي‌دهد از ۳۱۴ نماد فعال معاملات ديروز، فقط پنج مورد افت قيمت داشتند و ۲۷۷ شرکت نيز با صف خريد به کار خود پايان دادند. اين وضعيت نشان مي‌دهد اميدواري به بازار سهام بازگشته و روند قيمت‌ها مي‌تواند در معاملات امروز هم صعودي بماند. با اين حال، رشد مجدد قيمت‌ها مي‌تواند انگيزه‌هاي فروش برخي سهامداران را فعال کند و جدال جدي ميان پول‌هاي تازه و افرادي که تصميم به شناسايي سود مي‌گيرند، رخ دهد.
رکورد تاريخي رشد مقداري شاخص سهام طي معاملات روز گذشته ارتقا پيدا کرد. بورس تهران ديروز شاهد سبزپوشي عمده نمادهاي معاملاتي خود بود. از اين رو با توجه به بازگشت محدوديت دامنه نوسان به روال سابق، شاخص کل بازار سهام با رشد ۱۵ هزار و ۸۴۳ واحدي (معادل ۴/ ۴ درصد)، به کانال ۳۷۵ هزار واحدي بازگشت تا بيشترين رشد درصدي اين نماگر در ۱۰ سال اخير ثبت شود. در عين حال معامله‌گران حقيقي بازار نيز با خالص خريد ۹۴۵ ميليارد توماني خود رکوردي ديگر را جابه‌جا کردند. روندي که با توجه به فروکش نسبي ريسک‌هاي سيستماتيک، انتظار مي‌رود براي روزهاي آتي تکرار شود. به اين ترتيب فتح چهارمين ابرکانال تا پايان هفته جاري چندان دور از ذهن نيست.
جابه‌جايي رکوردها در تالار شيشه‌اي
روز گذشته شاخص کل بورس تهران توانست با ثبت بيشترين رشد مقداري در تاريخ معاملات اين بازار، بار ديگر به کانال ۳۷۵ هزار واحدي بازگردد. از منظر درصد تغييرات شاخص کل نيز در ۱۰ سال اخير، اين ميزان رشد بي‌سابقه بوده است. رشد اين روز سهام اما تنها در نماد معاملاتي شرکت‌هاي بزرگ و کالامحور خلاصه نشده و قريب به اتفاق سهم‌هاي معاملاتي روز مثبتي را پشت سر گذاشتند. از اين رو رشد ۴/ ۴ درصدي اين نماگر در شرايطي رقم خورد که تنها ۵ نماد معاملاتي رخت قرمز به تن کردند و مابقي سهام بورسي در محدوده مثبت قيمتي به معاملات روزانه خود پايان دادند. به اين ترتيب شاخص کل هم وزن که نشاني از اثرگذاري يکسان نمادها دارد، نيز رشدي تاريخي را تجربه کرد و با صعود ۲/ ۴ درصدي همراه شد.
قدرت تقاضا در معاملات ديروز بازار سهام چنان قابل توجه بود که با وجود دادوستد ۲ هزار و ۴۶۶ ميليارد تومان سهم (معاملات خرد)، همچنان يک هزار و ۲۷۲ ميليارد تومان نقدينگي پشت در بسته ماند و نتوانست سهم مورد نظر خود را خريداري کند. فرابورس نيز در اين روز شرايط مشابهي را تجربه کرد. در اين بازار قيمت هيچ نماد معاملاتي کاهش پيدا نکرد و با وجود ارزش معاملات ۹۵۰ ميليارد توماني (بازار اول، دوم و پايه)، صف خريدي به ارزش ۴۹۰ ميليارد تومان نيز در ۹۲ درصد از نمادهاي فعال اين بازار ناکام باقي ماند.
خيز براي ۴۰۰ هزار واحد؟
همانطور که اشاره شد ديروز دو رکورد در بازار سهام جابه‌جا شد. شاخص کل بيشترين رشد مقداري در تاريخ را تجربه کرد و سهامداران خرد نيز رکورد بيشترين خالص خريد خود را شکستند. از اين رو سرمايه‌گذاراني که از ابتداي هفته گذشته با افزايش ريسک‌هاي غيراقتصادي و تداوم اين ريسک‌ها در طول هفته دست به ماشه فروش شده بودند، با کنار رفتن ريسک جنگ، بار ديگر در جبهه تقاضا صف‌کشي کردند. بنابراين کاهش خطر درگيري مستقيم نظامي بين ايران و آمريکا شايد مهم‌ترين نقش را در بازگشت نقدينگي به بازار سهام داشته است. در عين حال پس از ريزش حدود ۸ درصدي نماگر اصلي سهام در هفته گذشته، بسياري از سهم‌ها تا ۱۵ درصد نيز منفي شدند. حال از چهارشنبه هفته گذشته تاکنون بخش اعظم اصلاح قيمت‌ها جبران شده است. در صورت تداوم معاملات با همين فرمان به احتمال زياد طي معاملات روز جاري شاهد بازگشت قيمت سهام به سطوح پيش از شوک خواهيم بود. بنابر اين با توجه به پول‌هاي ورودي به بازار صعود چند روزه شاخص سهام و رسيدن به قله‌هاي جديد دور از ذهن نيست. در اين ميان باقي متغيرها نيز تا حدود زيادي بر وفق مراد بازار سهام پيش مي‌رود. از اين رو در صورت تداوم صعود قيمت سهام که با توجه به شرايط فعلي چندان بعيد به نظر نمي‌رسد، احتمال مي‌رود طي روزهاي آتي شاهد فتح چهارمين ابرکانال نيز باشيم. با يک حساب سرانگشتي نيز مي‌بينيم که فاصله شاخص کل با عدد ۴۰۰ هزار به کمتر از ۵/ ۶ درصد رسيده است که با توجه به صفوف تقاضاي منتظر پشت در سهام به راحتي قابل دستيابي است. با اين حال حقوقي‌هايي که در هفته گذشته خريدار سهام بوده‌اند احتمالا در روزهاي آتي در سمت فروش بيشتر فعال شوند و اين موضوع نيز بايد در نظر گرفته شود.
خريد بي‌سابقه حقيقي‌ها
روز گذشته شاهد ثبت رکورد جديدي از مشارکت سهامداران خرد در سمت خريد سهام بوديم. اين مهم در حالي رقم خورد که ابتداي هفته گذشته، اين سهامداران حقوقي بودند که با حمايت دستوري رکورد خالص خريد اين دسته از بازيگران سهام را جابه‌جا کردند. در ۴ روز معاملاتي هفته گذشته بيش از ۳۷۰۰ ميليارد تومان نقدينگي از سوي معامله‌گران خرد از بازار سهام خارج شد. در دو روز معاملاتي اخير اما با وجود محدود بودن دامنه نوسان به دو درصد در روز شنبه، افزون بر يک‌سوم از نقدينگي خارج شده بار ديگر به تالار شيشه‌اي بازگشته است. به اين ترتيب ديروز بيش از ۲ ميليارد و ۲۰۵ ميليون سهم به ارزش ۹۴۵ ميليارد تومان از سبد سهام حقيقي‌ها به پرتفوي معامله‌گران حقوقي افزوده شد. در اين روز تنها ۵ درصد از نمادهاي فعال اين بازار با خالص خريد حقوقي همراه شدند و در مابقي بازار شاهد حضور پرقدرت معامله‌گران خرد در جبهه تقاضا بوديم.
در ميان ۳۸ صنعت فعال بورسي نيز تنها دو صنعت با خالص خريد حقوقي همراه شدند. همچنين ديروز بيشترين خالص خريد بازيگران حقيقي در سهام زيرمجموعه گروه محصولات پتروپالايشي رقم خورد. به اين ترتيب ديروز دو گروه محصولات شيميايي و فرآورده‌هاي نفتي به ترتيب شاهد جابه‌جايي ۱۷۵ و ۱۳۷ ميليارد تومان از پرتفوي حقوقي‌ها به سبد سهام معامله‌گران خرد بودند. پس از آن نيز خودرويي‌ها و بانکي‌ها در مجموع شاهد خالص تغيير مالکيت ۲۱۴ ميليارد و ۸۴۱ ميليون توماني در مسير حقوقي به حقيقي بودند. ديگر گروه‌هاي کالايي نيز ديروز مورد توجه معامله‌گران خرد بازار قرار گرفتند.
در ميان شرکت‌هاي بورسي نيز نماد معاملاتي شرکت ساپيا در اولويت خريد معامله‌گران خرد قرار گرفت. از اين‌رو ديروز ۳۳۲ ميليون سهم «خساپا» به ارزش ۷۳ ميليارد و ۳۸۱ ميليون تومان در سمت حقوقي به حقيقي جابه‌جا شد. در «شيران» نيز حقيقي‌ها خالص خريدي به ميزان ۶۲ ميليارد و ۴۳۲ ميليون تومان را رقم زدند. سهام شرکت پالايش نفت بندرعباس نيز ديروز موردتوجه بازيگران خرد بازار قرار گرفت. در اين نماد معاملاتي روز گذشته بيش از ۶/ ۳۸ ميليون سهم به ارزش ۴۶ ميليارد و ۲۰۰ ميليون تومان از پرتفوي حقوقي‌ها به سبد سهام معامله‌گران خرد افزوده شد. در آنسوي بازار اما سهام شرکت فولاد اميرکبيرکاشان شاهد خالص تغيير مالکيت ۱۲ ميليارد و ۶۰۰ ميليون تومان به سمت پرتفوي حقوقي‌ها بود. در ميان صنايع بورسي نيز تنها دو گروه تک سهم ساير معادن و استخراج زغال‌سنگ در مجموع شاهد جابه‌جايي ۳۹۲ ميليون توماني در مسير حقيقي به حقوقي بود.
مولفه‌هاي اثرگذار بر معاملات سهام
در شرايط فعلي علاوه بر ميزان اثرگذاري ريسک‌هاي غيراقتصادي که خود نقشي جدي در تغيير روند سهام ايفا مي‌کند، اين نرخ ارز و قيمت‌هاي جهاني است که مي‌تواند کاملا تعيين‌کننده باشد.
نرخ دلار در معاملات روز گذشته بازار آزاد، همچنان در نيمه اول کانال ۱۳ هزار توماني (ساعت ۱۶ روز يکشنبه) گزارش مي‌شود و نرخ نيمايي دلار نيز در محدوده نزديک به ۱۱۷۸۵ تومان قرار دارد. توجه به نرخ دلار جايي اهميت پيدا مي‌کند که بدانيم نرخ تسعير دلار در گزارش ۶ ماهه اکثر شرکت‌هاي صادرات‌محور در ارقامي کمتر از مرز ۱۱ هزار تومان قرار دارد. از اين‌رو نرخ‌هاي فعلي دلار مي‌تواند تاثير قابل‌ملاحظه‌اي در صورت‌هاي مالي اين بنگاه‌هاي اقتصادي به‌جا بگذارد.
در سوي ديگر، اين بازار جهاني است که همواره مورد توجه فعالان بازار سهام قرار گرفته است. درحال‌حاضر بيش از ۶۰ درصد از ارزش معاملات کل بورس تهران در اختيار شرکت‌هاي کالايي قرار دارد و روند قيمت‌هاي جهاني مي‌تواند روند قيمت سهام اين شرکت‌ها را دستخوش تغييراتي کند. هم‌اکنون سطوح قيمت فلزات اساسي و نفت در بازار جهاني در محدوده مطلوبي قرار دارد. اين درحالي است که انتظار مي‌رود مقامات بلندپايه چين و آمريکا در هفته جاري متن رسمي توافق فاز اول را امضا کنند و اين مساله مي‌تواند محرک قدرتمندي براي رونق بيشتر بازار جهاني باشد. اين دو عامل به خودي خود مي‌تواند مسير بازار براي عبور از سطوح قبلي و سقف ۴۰۰ هزار واحدي را تسهيل کند.
شدت گرفتن انتشار گزارش دوره‌اي شرکت‌هاي بورسي براي دوره ۹ ماهه از روزهاي پاياني هفته جاري، ديگر مولفه‌اي است که مي‌تواند ارسال‌کننده سيگنال‌هاي مثبت به معاملات سهام باشد. انتظار مي‌رود در ايام باقي‌مانده از دي ماه، دريافت گسترده اطلاعات از سوي شرکت‌ها در سامانه کدال و تجزيه و تحليل آن توسط کارشناسان ادامه يابد. بعد از آن نيز گزارش‌هاي عملکرد ماهانه مي‌تواند موج ديگري در بازار سهام ايجاد کند.